Arkeologët kanë zbuluar pesë bukëra të karbonizuara, të cilat datojnë rreth 1,300 vjet më parë, duke sjellë në jetë një nga vargjet më të famshme të Biblës.
Një nga bukërat mban portretin e Jezusit dhe një mbishkrim në greqisht të lashtë që thotë: “Me falënderime për Jezusin e Bekuar.”
Zbulimi u bë në Topraktepe, vendi i lashtë i Eirenopolis në Turqi, nën drejtimin e Drejtorisë së Muzeut të Karamanit. Falë një procesi natyror të karbonizimit, mbetjet organike janë ruajtur me detaje të jashtëzakonshme, të cilat ekspertët i konsiderojnë si shembujt më të mirë të dokumentuar të këtij lloji në Anatoli.
Këto bukëra lidhen me vargun e Gjonit 6:35, ku Jezusi deklaron: “Unë jam buka e jetës.” Për banorët e Eirenopolis, bukët nuk ishin thjesht ushqim, por objekte të shenjta, të trajtuara rituaralisht si përfaqësime të vetë Krishtit.
Ndryshe nga imazhet tradicionale të Pantokratorit, bukëra e Topraktepe tregon Jezusin si një mbjellës, duke lidhur besimin me punën e përditshme dhe shpresën për një korrje të bollshme. Katër bukët e tjera kanë shenja në formë kryqi, duke sugjeruar se përdroheshin në ritet e hershme kristiane si bukë e komunionit ose Eukaristisë.
Eukaristia, e njohur edhe si Darka e Zotit, është një sakrament i krishterë që përfshin ngrënien e bukës dhe pirjen e verës ose lëngut për të kujtuar sakrificën e Jezusit. Ajo u vendos nga Jezusi gjatë Darkës së Fundit, drekës së fundit me të dymbëdhjetë dishepujt në Jerusalem para kryqëzimit.
Analizat paraprake sugjerojnë se imazhi i “Jezusit Mbjellës” nuk ishte thjesht dekorativ, por kishte kuptim të thellë simbolik, duke theksuar bekimin hyjnor mbi punën bujqësore dhe përdorimin e korrjes si metaforë për shpëtimin shpirtëror dhe shenjtërinë e jetës së përditshme. Në thelb, ky imazh reflekton një formë të devotshmërisë popullore, ku Krishti mishëron ritmet dhe punën e përditshme të jetës së zakonshme.
Kombinimi i mbishkrimit grek, ikonografisë së veçantë të Jezusit si bujk, dhe motivet e Kryqit Maltese sugjerojnë se këto bukëra përdroheshin në ritet qendrore të Eukaristisë, ku buka simbolizonte trupin e Krishtit.
Topraktepe, gjithashtu e njohur si “Qyteti i Paqes”, shërbente si një qendër e rëndësishme episkopale gjatë periudhave romake dhe bizantine, duke lidhur bregdetin e Mesdheut me Anatolinë e brendshme.
Zbulimi i Topraktepe i sjell në jetë mësimet e Jezusit në sinagogën e Kapernaumit, ku ai kryente mrekulli, shëronte të sëmurët dhe lidhte ushqimin shpirtëror me atë fizik. Imazhi i “Jezusit Mbjellës” përfaqëson këtë parim, duke treguar Krishtin si ofrues që bekon punën dhe korrjen. /GazetaExpress/
