Pas Samitit të Aleatëve të Ukrainës, presidenti francez Emmanuel Macron njoftoi se 26 vende kishin rënë dakord për të ofruar garanci sigurie pas përfundimit të luftës në Ukrainë, përfshirë mundësinë e vendosjes së një force ndërkombëtare në tokë, det dhe ajër.
Sipas Macron, këto vende janë të gatshme të dërgojnë trupa apo të mbështesin një mision të tillë.
Në të njëjtën kohë, presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky, duke komentuar mbi vendosjen e mundshme të një kontingjenti të huaj në Ukrainë, vuri në dukje se do të përfshinte mijëra ushtarë.
Ministria e Mbrojtjes konfirmon se Shqipëria, duke qenë pjesë e koalicionit të Aleatëve të Ukrainës, në koordinim me NATO-n dhe Bashkimin Evropian po vlerëson kapacitetet që mund t’i ofrojë koalicionit si pjesë e garancive të sigurisë, transmeton albaniapost.
“Shqipëria është pjesë e koalicionit të Aleatëve të Ukrainës dhe në koordinim me NATO-n dhe BE-në po vlerëson kapacitetet që mund t’i ofrojë koalicionit si garanci sigurie pasi të jetë nënshkruar më parë marrëveshja e paqes apo një marrëveshje armëpushimi”, thuhet në përgjigjen zyrtare të autoriteteve shqiptare për Albanian Post.
Ukraina po bën përparim në negociatat për formalizimin e garancive të sigurisë ligjërisht të detyrueshme me Shtetet e Bashkuara dhe aleatët evropianë, deklaroi më parë zëvendës ministri i Parë i Jashtëm i Ukrainës, Serhiy Kyslytsya, në një intervistë me Reuters.
“Mendoj se po bëjmë përparim”, tha Kyslytsya. “Mendoj se kjo periudhë shumë intensive shkëmbimi pikëpamjesh na lejon të kemi një kuptim shumë më të mirë dhe konkret se kush është i gatshëm të bëjë çfarë dhe kush është i aftë të bëjë çfarë”.
Kyslytsya shtoi gjithashtu se ende duhet të merret një vendim nëse Ukraina do të ketë një sërë marrëveshjesh dypalëshe me aleatët e saj evropianë apo një marrëveshje shumëpalëshe midis disa vendeve.
Kohët e fundit, Zelensky raportoi se dokumenti bazë mbi garancitë e sigurisë për Ukrainën është praktikisht gati, me detaje që po përpunohen me të gjithë partnerët.
Forca tokësore: Një çështje delikate
Vendosja e trupave tokësore evropiane në Ukrainë është aspekti më simbolik dhe më i diskutueshëm i këtij plani.
Franca, Britania dhe shtetet baltike kanë shprehur gatishmërinë që të angazhohen pas përfundimit të luftimeve, ndërkohë që Gjermania dhe Polonia hezitojnë për momentin.
Presidenti Macron ka përmendur mundësinë e dërgimit të “disa mijëra trupave”, jo për të luftuar në vijën e frontit, por për të shprehur mbështetjen strategjike për Ukrainën.
Këto trupa do të kenë rol parandalues dhe vetëmbrojtës, sipas gjeneralit francez Thierry Burkhard.
Përforcimi i mbrojtjes detare dhe ajrore
Në aspektin detar, synohet mbikëqyrja e lundrimit në Detin e Zi, një zonë strategjike e kontrolluar pjesërisht nga Rusia.
Turqia, si anëtare e koalicionit dhe kontrolluese e ngushticës së Bosforit, do të udhëheqë përpjekjet për pastrimin e minave dhe garantimin e sigurisë së transportit detar, sipas shefit të Marinës franceze.
Në ajër, situata është ende e paqartë: nuk dihet ende se ku do të vendoset mbrojtja ajrore – në Ukrainë apo në vendet fqinjë – dhe cilat vende do të marrin pjesë konkretisht.
Mbështetje amerikane si “rrjet sigurie”
Shumica e vendeve pjesëmarrëse kërkojnë një “rrjet sigurie” nga SHBA-të përpara se të angazhohen plotësisht.
Edhe pse Washington-i ka përjashtuar dërgimin e trupave tokësore, mund të ofrojë ndihmë jetike në fushat e inteligjencës, sistemeve të komandimit dhe mbrojtjes ajrore.
Sipas presidencës franceze, Donald Trump i ka bërë të ditur liderëve evropianë se është i gatshëm të shqyrtojë një rol aktiv në këtë proces, megjithëse pa angazhim për prani ushtarake në terren.
Mbi 280 miliardë euro ndihma deri tani
Që nga nisja e agresionit rus në shkurt 2022, vendet evropiane kanë dhënë rreth 167 miliardë euro ndihmë për Ukrainën, ndërsa SHBA-të afro 115 miliardë.
Kjo mbështetje përfshin ndihma ushtarake, financiare dhe humanitare, si dhe trajnimin e mbi 130 mijë ushtarëve ukrainas në kuadër të misioneve evropiane dhe britanike.
Sipas planit të tanishëm, selia e përkohshme e Koalicionit të Vullnetarëve do të jetë në Paris për një vit, për t’u zhvendosur më pas në Londër, si pjesë e një bashkëdrejtimi franko-britanik.
