Rusia ka rritur ndjeshëm operacionet e saj të sabotimit në Evropë që nga viti 2023, duke synuar infrastrukturën kritike, sipas një raporti nga Instituti Ndërkombëtar për Studime Strategjike.
Qeveritë evropiane po përpiqen të koordinojnë përgjigjet e tyre ndaj sulmeve hibride të Rusisë, të cilat përfshijnë zjarrvënie, dëmtim të kabllove, bllokim të GPS dhe hakim.
Autoritetet ruse kanë përdorur ndërmjetësues pasi kanë dëbuar oficerë të inteligjencës, duke shfrytëzuar boshllëqet ligjore dhe rekrutimin online.
Një raport i ri zbulon se Rusia ka rritur në mënyrë drastike operacionet e saj të sabotimit në të gjithë Evropën, me numrin e sulmeve ndaj infrastrukturës kritike që është pothuajse katërfishuar që nga viti 2023.
Gjetjet e Institutit Ndërkombëtar për Studime Strategjike janë në përputhje me një numër në rritje të raporteve të shtypit, akuzave dhe paralajmërimeve nga agjencitë e inteligjencës se Moska i ka bërë operacionet e fshehta të sabotimit dhe mbikëqyrjes një përparësi kyçe në destabilizimin e qeverive evropiane.
“Ndërsa Rusia deri më tani nuk ka arritur objektivin e saj kryesor, kryeqytetet evropiane kanë luftuar për t’iu përgjigjur sabotimit rus, duke e pasur të vështirë të bien dakord për një përgjigje të unifikuar, të koordinojnë veprimet, të zhvillojnë mjete efektive parandaluese dhe t’i imponojnë kosto të mjaftueshme Kremlinit”, thuhet në raportin e organizatës me seli në Londër.
Sulmet e ashtuquajtura hibride për të cilat fajësohet Rusia përfshijnë sulme zjarrvënëse, incidente në të cilat anijet dëmtuan kabllot e komunikimit nënujor, bllokimin e sinjaleve të navigimit satelitor GPS dhe hakimin e infrastrukturës kompjuterike.
Shumica e objektivave, sipas raportit, të publikuar më 19 gusht, ndodhen në Ukrainë ose lidhen me përpjekjet evropiane për të mbështetur ose furnizuar Ukrainën me pajisje ushtarake dhe të tjera civile. Rritja e incidenteve përkoi me pushtimin në shkallë të plotë të Ukrainës nga Rusia në shkurt 2022 dhe arriti kulmin në vitet 2023 dhe 2024, me numrin që u katërfishua gjatë asaj periudhe.
Raporti gjithashtu vuri në dukje një rënie të sulmeve në gjysmën e parë të vitit 2025, megjithëse arsyeja e saktë për këtë ishte e paqartë.
Qeveritë evropiane dhe të tjera perëndimore kanë dëbuar dhjetëra oficerë të inteligjencës ruse, shumë prej të cilëve vepronin nën mbulesë diplomatike, madje edhe para pushtimit të Ukrainës.
Kjo i ka detyruar autoritetet ruse të përdorin operacione me ndërmjetësim ose mercenare, në të cilat individët punësohen, ndonjëherë pa dijeninë e tyre, për të kryer akte sabotimi ose operacione të tjera.
Muajin e kaluar, një gjykatë britanike dënoi tre burra për vënien e zjarrit në një depo në Londër që ruante pajisje për Ukrainën. Prokurorët pretenduan se sulmi ishte organizuar nga agjentë të kompanisë ruse mercenare Wagner.
Në një rast të ngjashëm, tre ukrainas u akuzuan për përpjekje për t’i vënë zjarrin ndërtesave të lidhura me kryeministrin britanik Keir Starmer.
“Rusia ka shfrytëzuar boshllëqet në sistemin ligjor përmes qasjes së saj të ‘ekonomisë së punëve të përkohshme’ për të shmangur atribuimin dhe llogaridhënien. Që nga viti 2022, kur dëboi qindra oficerë të saj të inteligjencës nga kryeqytetet evropiane, Rusia ka qenë shumë e suksesshme në rekrutimin e shtetasve të vendeve të treta në internet për të anashkaluar masat evropiane të kundërzbulimit”, thuhet në raport.
Nuk pati asnjë përgjigje të menjëhershme ruse ndaj raportit.
Qeveritë evropiane gjithashtu kanë investuar pak në mirëmbajtjen e sistemeve të sigurisë për infrastrukturën kritike, thuhet në raport, megjithëse po rritet frika se fushata e fshehtë mund të jetë pjesë e një strategjie më afatgjatë ruse.
“Disa shtete anëtare të NATO-s e kanë vlerësuar luftën jokonvencionale të Rusisë si pjesë të përgatitjeve të saj afatgjata për një përballje të mundshme ushtarake me NATO-n”, thuhet në raport./Rferl
